Hoca Ahmed Yesevî ve Divân-ı Hikmet

Türkiye Diyanet Vakfı tarafından ilk kez 1993 yılında 144 hikmetlik bir içerikle basılan Divân-ı Hikmet ilim ve kültür çevrelerinde büyük bir ilgi ile karşılandı. Yayınımız birçok akademik çalışmada referans alındı; kaynak kitap olarak değerlendirildi. Divân-ı Hikmet kitabının bugün 256 hikmete ulaşmış olarak onbirinci baskısının yapılmış olması bu ilginin somut bir işaretidir. Divân-ı Hikmet üzerinde emek veren bir insan için en büyük ödül, yapılan çalışmanın ilim dünyasında olduğu kadar tasavvufî çevrelerde de gördüğü hüsn-i kabul olmalıdır.

2022 yılında gerçekleştirilen baskıda kitabın başında yer alan ve Ahmed Yesevî ile Divân-ı Hikmet’ten söz edilen makale hacmindeki sunu yazısı, zorunlu görülen eklerle küçük bir kitap boyutu kazandı. Sunu bölümünde Yesevî külliyesinin mimari özelliklerini anlatan sayfalardaki bilgiler konunun mimari yönden ilgilileri için de başvuru kaynağı olacak ölçüde değerli bilgilerle doludur. Kitabın son kısmındaki resimler bölümüne eklenen resim ve çizimler bu Türk mimarisi şaheserinin eşsiz niteliklerinin anlaşılmasını kolaylaştıracaktır.

Hikmetlerin yer aldığı bölümün, 256 hikmet ile yapılan son baskıda ilk baskıya nazaran, nerede ise yarı yarıya genişletildiği görülecektir. Bu durum Türkistan Cumhuriyetleri’nde ‘kenarda-köşede kalmış’ el yazmalarının gün ışığına çıkması ile yeni “hikmet”lere ulaşılmasından ve bu yeni ele geçirilen “hikmet” parçalarının yayınlanmağa başlamasından kaynaklanmıştır. Muhtemeldir ki çeşitli kaynaklardan ilim dünyasına ulaştırılacak “yeni el yazmaları” meydana çıkıp bunlar incelendikçe “yeni hikmetler” de ortaya çıkmağa devam edecektir.

Burada yeri gelmişken, özellikle Özbekistan’da yapılan yeni Ahmed Yesevî ve Divân-ı Hikmet çalışmalarına ulaşmama vesile olan soydaşlarımız Prof. Dr. Nadirhan Hasan ile Devranbek Mergilanî’ye teşekkür etmeliyim.

Divân-ı Hikmet’in 256 hikmet içeriği ile bugüne kadar ‘yeryüzünde bir araya getirilmiş en kapsamlı hikmetler mecmuası’ olarak yapılan bu yeni baskısının Hoca Ahmed Yesevî ve eserinin ülkemizde tanıtımına katkısının bu kitaba emeği geçen tüm insanlar için ebediyete kadar açık kalacak bir hayr kapısı ve iki cihanda Hazret-i Pir-i Türkistan’ın himmetlerine vesile olması niyazımla…

Ankara, 1 Mart 2022

Dr. Hayati BİCE

***

Divân-ı Hikmet kitabını Türkiye Diyanet Vakfı Yayıncılık sitesinden indirimli olarak edinmek için tıklayınız:
https://www.diyanetvakfiyayin.com.tr/hoca-ahmed-yesevi-divani-hikmet/hayati-bice/edebiyat/divan-edebiyati/9786056866913